Xưa nay trong dòng lịch sử đời sống nhân loại, con người lớn lên đi vào trường đời luôn phải làm việc lao động, như dân gian có thành ngữ ” Tay làm hàm nhai!”. Họ luôn luôn phải nỗ lực hy sinh cố gắng mới đạt tới thành công trong công việc làm ăn sinh sống.

Có những thời kỳ, có những người gặp được may mắn. Họ bỏ công sức thời giờ làm việc và gặt hái nhiều hiệu qủa tốt đẹp cho chính mình, cho gia đình, và cho xã hội. Nhưng cũng có không ít trường hợp, hoạt động làm việc như vậy, mà thành qủa không đạt được như mong muốn, hay rất tiếc gặp phải thất bại! 

Lẽ tất nhiên, là con người, ai cũng phấn đấu tìm cách sinh hoạt vươn lên theo cung cách phương pháp khoa học, theo kinh nghiệm tìm tòi sửa chữa hay bắt đầu mới lại. Nhưng cung cách học hỏi gương mẫu đời sống của người đi trước đã sống trải qua, nhất là của bậc vĩ nhân, là gương bài học tốt giúp tinh thần tìm thấy niềm an ủi, có đà sức lực chỗi dậy cố gắng khi gặp thử thách, khó khăn hay gặp thất bại.

Người Công giáo nhìn vào các Thánh, để tìm học hỏi mẫu gương đời sống các ngài đã sống trải qua, và cầu nguyện xin các ngài trợ giúp cùng Thiên Chúa, nguồn mọi ân đức, cho đời sống mình trên trần gian.

Kinh cầu Thánh Giuse có lời nguyện xin ca ngợi: “Thánh Giuse là kiểu thức thợ thuyền noi theo!”

Đâu là hình ảnh mẫu gương cung cách sống người thợ thuyền của Thánh Giuse còn để lại?

Con người chúng ta nhớ đến thân phận đời sống mình, mà ngay từ lúc tạo thiên lập địa Thiên Chúa đã ủy thác cho, hay đúng hơn lên án tuyên phạt: “Với con người, Chúa phán: “Vì ngươi đã ăn trái cây mà Ta đã truyền cho ngươi rằng: “Ngươi đừng ăn nó”, nên đất đai bị nguyền rủa vì ngươi; ngươi sẽ phải cực nhọc mọi ngày trong đời ngươi, mới kiếm được miếng ăn từ đất mà ra. Đất đai sẽ trổ sinh gai góc cho ngươi, ngươi sẽ ăn cỏ ngoài đồng. Ngươi sẽ phải đổ mồ hôi trán mới có bánh ăn, cho đến khi trở về với đất, vì từ đất, ngươi đã được lấy ra. Ngươi là bụi đất, và sẽ trở về với bụi đất.” (St 3, 17/19).

Phúc âm Chúa Giesu Kitô thuật kể lại Chúa Giesu Kitô là con Bác thợ mộc Giuse quê ở làng Nazareth (Mt 13,55). Ngày nay sang hành hương thăm viếng Thánh địa Do Thái, còn căn nhà của Thánh Giuse bên Nazareth vùng Galileo phía Bắc nước Do Thái, theo khoa khảo cổ, nằm ở bên dưới nơi tầng hầm thánh đường kính Thánh Giuse, là di tích nhà ở của Thánh Giuse khi xưa, nơi Ông thực hành làm nghề thợ mộc. Trên sân bên ngoài đền thờ kính Thánh Giuse ở Nazareth, và nhiều nơi khắc vẽ tạc tượng Thánh Giuse trong tư thế trên tay có chiếc cưa, chiếc đục, chiếc bào gỗ …đang làm việc có Chúa Giesu cùng phụ giúp hay đang học nghề của cha mình.

Cung cách Ông làm việc lao động như thế nào, phúc âm không nói thêm chi tiết. Về đời sống của Ông, phúc âm cũng không viết thuật lại lời nào Thánh Giuse nói. Như thế ông là một người có nếp sống thinh lặng. Nhưng theo như Phúc âm thuật lại, Giuse là người biết lắng nghe và trong âm thầm nhịn nhục làm việc theo chỉ dẫn đã lắng nghe được.

Ngày nay con người làm việc theo kiến thức khoa học, theo kinh nghiệm đã thu thập được, theo chỉ dẫn bằng lời nói hoặc chữ viết rõ ràng cùng kiểm soát, kiểm tra cụ thể rõ ràng trước hoặc sau khi thực hành. Nhưng cũng có những việc làm phát xuất từ niềm mơ ước, niềm khao khát mong chờ, hay được gợi ý từ trong tâm trí. Như trường hợp của vị mục sư Martin Luther King, bên Washington, ngày 28.08.1963 đã có bài phát biểu huyền thoại “I have a dream!” kêu gọi về việc làm cùng tự do cho người bị kỳ thị được bình đẳng như mọi người khác. Nội dung tinh thần bài phát biểu huyền thoại đó như làn sóng điện chạy lan tỏa gây sức phấn khởi thúc đẩy làm thay đổi xóa bỏ cục diện lối sống kỳ thị chủng tộc đời sống con người trong xã hội đất nước Hoakỳ, và còn có ảnh hưởng tích cực sâu rộng trong các xã hội con người trên hoàn cầu nữa.

Thánh Giuse, người cha nuôi Chúa Giesu trên trần gian hơn hai ngàn năm trước đây, không có lời nói nào, không bài phát biểu huyền thoại như Martin Luther King để lại. Nhưng cung cách lối sống trong âm thầm lắng nghe và chỗi dậy thực hành làm việc của Ông xưa nay trong Giáo hội là mẫu gương tinh thần cho con người làm việc lao động.

Như bao thanh niên khác, Giuse muốn cưới Maria về làm vợ, người bạn đường đời mình. Nhưng ông lại gặp vấn đề khó khăn đau đầu. Vì Maria đang mang thai trong cung lòng, mà ông không biết gì hết. Trong đau buồn lo lắng, Giuse muốn trốn bỏ đi. Thiên Thần Chúa hiện đến trong lúc ngủ, nói cho biết bào thai trong cung lòng Maria là Con Thiên Chúa. Maria có thai là do quyền phép Chúa Thánh Thần tác động, chứ không phải do tế bào yếu tố máu huyết mầm sống của bất cứ người đàn ông nào trên trần gian. Hãy nhận đưa Maria về làm vợ mình. Tỉnh dậy Giuse âm thầm thực hiện như lời Thiên Thần nói cho biết trong giấc mơ. (Mt 1,18-25).

Trong qua lắng nghe nơi tâm trí, Giuse đã khám phá ra chương trình của Thiên Chúa muốn thực hiện cho cùng nơi con người. Giuse cũng nhận ra vai trò của Maria, người bạn đường của mình như thế nào, cùng cả vai trò của chính mình, mà Thiên Chúa muốn dùng như dụng cụ phương thế cho chương trình Ngài được thực hiện nơi trần gian.

Và Giuse đã làm việc thực hiện, dù không nhìn thấy cùng có khó khăn vì khó hiểu nổi, như đã được Thiên Thần chỉ dẫn.

Maria đã dâng hiến thân xác và đời sống mình trong bàn tay quan phòng dự liệu của Thiên Chúa. Còn Giuse đã dâng hiến tiếng tăm và vị trí việc làm của mình trước mặt con người trong xã hội thời lúc đó, như ý Thiên Chúa muốn.

Rồi trong bước đường đi tới Bethelehem để khai tên vào sổ bộ như chính quyền thời lúc đó bắt buộc, Maria đã hạ sinh trẻ Giesu. Và đang trong lúc giữa đường bơ vơ thiếu thốn, con trẻ Giesu còn thơ bé, Thiên Thần Chúa lại hiện đến trong giấc ngủ báo cho Giuse biết Vua Herode đang truy lùng tìm bắt giết trẻ Giesu. Giuse lại lần nữa lắng nghe lời Thiên Chúa nói trong giấc ngủ qua Thiên Thần, cho biết tin khủng hoảng đầy lo sợ, và thúc dục hãy đem gia đình trổn sang Ai Câp tỵ nạn, và ở lại đó cho tới khi có tin khác mới. (Mt 2,13-15).

Không thắc mắc, chỗi dậy Giuse làm việc thực hiện ngay như lời Thiên Thần báo cho biết, mà ông đã lắng nghe. 

Giuse đã cống hiến sức lực như có thể, cùng đặt lòng tin tưởng vào bàn tay quan phòng sắp đặt của Thiên Chúa, lo sao cho gia đình mình được có đời sống an toàn bảo đảm, no cơm ấm áo, cho dù không hiểu biết gì, không nhìn thấy trước những gì có thể sẽ xảy ra.

Giuse đã sống theo phương châm lòng tin tưởng: Mình lo Chúa liệu!

Một giấc mơ không ai làm ra, nhưng chỉ đón nhận giấc mơ xảy đến. Giấc mơ gây cảm động cho người nhận được giấc mơ, làm cho thức tỉnh và gợi suy nghĩ cùng thúc đẩy phân tích tìm hiểu để đi đến làm việc thực hành. Có thể Giuse tuy chỉ là một người thợ mộc vùng làng quê Nazareth, cũng trong tiến trình như thế về giấc mơ đã xẩy ra cho đời sống mình.

Con người ai cũng phải làm việc tùy theo khả năng cùng hoàn cảnh Thiên Chúa, Đấng Tạo Hóa ban cho. Điều này chúng ta gọi là Ơn Gọi. Vì thế có nhiều ngành nghề khác nhau cho con người làm việc lao động từ xưa nay. 

Khi làm việc ai cũng cần có kiến thức đã học hỏi về ngành nghề của mình. Và trong dòng thời gian làm việc thu lượm thêm kinh nghiệm, thêm kiến thức bổ sung. Nhưng không thể không có, hay thiếu động lực thúc đẩy, ý chí lòng ham muốn yêu thích công việc nghề nghiệp.

Gương sống biết lắng nghe và thức tỉnh làm việc thực hành của Thánh Giuse theo phúc âm thuật lại, là một cung cách lối sống tốt giúp tâm trí sống làm việc trong bình an, và nhất là trong tin tưởng cậy trông vào Thiên Chúa, Đấng là nguồn Ơn Gọi cho đời sống con người.

Và từ nguồn trợ giúp tâm linh thiêng đó Giuse đã tìm thấy niềm vui lòng yêu thích ơn Goị công việc đã được Thiên Chúa qua Thiên Thần ủy thác trao cho.

Lễ Thánh Giuse thợ 01.05.
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long