Sau khi Đức Giáo hoàng Phanxicô, ngày 21.04.2025 qua đời, Vị Nhiếp chính (Camerlengo) Hồng y Kevin Farrell tháo chiếc nhẫn ngư phủ -Anulus piscatoris- khỏi tay vị Giáo hoàng qua đời Phanxicô, và đem hủy bỏ công khai theo quy định của Giáo triều Roma.

Việc hủy bỏ chiếc nhẫn ngư phủ của vị Giáo hoàng qua đời nói lên biểu tượng triều đại Giáo hoàng của ngài đã kết thúc, quyền bính của ngài không còn hiệu lực nữa, cùng để tránh trường hợp lạm dụng dùng chiếc nhẫn ngư phủ của vị Giáo hoàng đã qua đời giả mạo gây rối phá họai Giáo hội! Và động thái này cũng là phần công bố Tòa Thánh Roma bước vào thời kỳ trống tòa - Sedis vacantia- Đức Giáo Hoàng qua đời, cChiếc ghế Tòa thánh Roma trở nên trống.

Vậy đâu là ý nghĩa của chiếc nhẫn ngư phủ?

Trong Giáo Hội Công Giáo, mọi vị Giám mục, cả những Viện Phụ, từ ngày được tấn phong, luôn đeo nơi ngón tay chiếc nhẫn. Chiếc nhẫn Giám mục nói lên sự trung thành của vị Giám mục với Giáo hội là hiền thê của Chúa.

Riêng chiếc nhẫn của Đức Giáo hoàng, cũng là vị Giám mục Roma, được gọi là chiếc nhẫn ngư phủ - Anulus piscatoris.

Chiếc nhẫn ngư phủ từ thế kỷ 14. trở thành chiếc nhẫn chính thức của Đức Giáo hoàng Roma. Trên mặt chiếc nhẫn bên cạnh tên Đức Giáo hoàng còn có hình Thánh Phêrô đang bên khoang thuyền kéo lưới. Hình ảnh này có căn nguyên trong Kinh thánh tường thuật Thánh Phêrô và Thánh Anre được Chúa Giêsu kêu gọi đang lúc hai Ông thả lưới đánh bắt cá ở bờ hồ Galile: “Anh em hãy theo tôi, tôi sẽ làm cho các anh thành những kẻ lưới người như lưới cá.“ (Mc 1,17)

Chiếc nhẫn ngư phủ từ 1843 trở thành con Triện - con dấu - để xác nhận những văn kiện chính thức của Tòa thánh Vatican.

Chiếc nhẫn ngư phủ được long trọng trao cho vị tân Giáo hoàng ngày lễ đăng quang khai mạc sứ vụ mục tử của ngài cùng với dải khăn Pallium.

Chiếc nhẫn ngư phủ bị phá hủy không còn gía trị để dùng, khi vị Giáo hoàng qua đời, hay như trong trường hợp đã xảy ra việc Đức Giáo hoàng Benedicto XVI. từ nhiệm lui về nghỉ hưu từ ngày 28.02.2013.

Trên lý thuyết chiếc nhẫn ngư phủ khi bị hủy, sẽ được cắt thành những miếng nhỏ tương đương với số những vị Hồng Y trong thời kỳ tòa thánh trống ngôi không có Gíao hoàng. Và những hạt đá của chiếc nhẫn đã bị phá hủy rồi lại sẽ được đem đúc vào chiếc nhẫn ngư phủ mới cho vị tân Giáo hoàng kế vị được bầu chọn lên sau đó.

Theo truyền thống xưa nay trong Giáo hội, mọi tín hữu Chúa Kitô tỏ lòng kính trọng uy quyền chức vị, đều qùy bái gối hôn kính chiếc nhẫn ngư phủ khi đến trước Đức Giáo hoàng, là người kế vị Thánh Phêrô, đã được Chúa Giêsu trao quyền Giáo hoàng tiên khởi trong Giáo hội Chúa ở trần gian.

Ngày 24.04.2005 khi cử hành thánh lễ đại trào khai mạc sứ vụ mục tử Phêrô của mình, Đức Giáo hoàng Benedicto XVI. đã có suy niệm về chiếc nhẫn ngư phủ:

„Biểu tượng thứ hai được dùng đến trong phụng vụ của ngày hôm nay để diễn tả việc khai mạc Thừa Tác Vụ Phêrô là việc trao chiếc nhẫn ngư phủ.

Lời mời gọi Phêrô trở nên mục tử mà chúng ta đã nghe trong Phúc Âm, xảy ra sau trình thuật về phép lạ bắt được một mẻ cá lớn, sau một đêm các môn đệ thả lưới không thành công, các vị thấy Chúa Phục Sinh trên bờ hồ. Ngài bảo họ hãy thả lưới thêm lần nữa, và lưới đã nặng trĩu khiến các môn đệ phải khó khăn mới kéo lên được; 153 con cá lớn, "và mặc dầu rất nhiều cá, lưới vẫn không bị rách." (x. Ga 21, 11).

Trình thuật này, xảy ra vào cuối cuộc hành trình tại thế của Chúa Giêsu với các môn đệ của Ngài, tương ứng với trình thuật thấy được lúc khởi đầu, cả lần đó, các môn đệ cũng chẳng đánh bắt được gì suốt đêm, và cũng lần đó, Chúa Giêsu đã bảo ông Simon hãy thả lưới chỗ sâu một lần nữa. Và Simon, người lúc đó chưa được gọi là Phêrô, đã đưa ra một lời đáp trả tuyệt vời: "Thưa Thầy, nghe lời Thầy, con sẽ thả lưới." Và tiếp đến là việc trao sứ vụ cho ông: "Đừng sợ. Từ nay trở đi, con sẽ đi chài lưới người." (x Lc 5,1-11).

Ngày nay, Giáo Hội và những Vị kế nhiệm các Thánh Tông Đồ cũng được mời gọi hãy ra khơi tận bể sâu của lịch sử và thả lưới, để giành lấy những người nam nữ cho Phúc Âm, cho Chúa Kitô, cho sự sống thật. Các Nghị Phụ đã đưa ra một lời bình luận rất có ý nghĩa về sứ vụ nổi bật này.

Các ngài nói rằng: thật là tai họa khi đem một con cá, được tạo dựng cho biển, ra khỏi bể khơi, khỏi các yếu tố thiết yếu của nó để làm thức ăn cho nhân loại. Nhưng sứ vụ của người ngư phủ lưới người, có ý nghĩa ngược lại.

Chúng ta hiện đang sống trong sự tha hóa, trong vùng nước mặn của sự khổ đau và chết chóc, trong biển sâu tăm tối không chút ánh sáng. Lưới Phúc Âm cứu vớt chúng ta ra khỏi những dòng nước chết, và đem chúng ta vào ánh sáng huy hoàng của Thiên Chúa, vào sự sống thật.“ (Vatican ngày 24.04.2005).

Chiếc nhẫn ngư phủ, biểu tượng dấu chỉ tước vị quyền bính của Đức Giáo Hoàng, mà các Vị Giáo hoàng mang trong suốt triều đại Giáo hoàng bị phá hủy theo luật Giáo hội ấn định, khi các ngài qua đời. Nhưng ơn kêu gọi là mục tử người dấn thân theo chân Chúa vẫn hằng là tấm gương tinh thần sống động trong lịch sử Hội Thánh Chúa ở trần gian, cho dù các Vị đã băng hà, thể lý không còn hiện diện trên trần gian trong Giáo hội nữa.

Các Ngài trước sau vẫn là Linh mục, là Giám mục đời đời của Chúa Giêsu Kitô trên quê trời bên nước Thiên Chúa.

Lm. Daminh Nguyễn Ngọc Long