“Đêm thánh vô cùng - Đêm thanh bình”. là lời bài thánh ca phổ thông có từ hơn hai trăm năm nay do Linh mục Joeph Mohr và nhạc công Franz Xavier Gruber đã sáng tác trong đêm mừng lễ Chúa giáng sinh năm xưa bên nước Áo.
Lời bài thánh ca này được dịch ra rất nhiều ngôn ngữ trên thế giới, lời cùng cung nhạc điệu gợi lên tâm tình cảm giác thi vị thơ mộng tuổi thơ. Nhưng bài thánh ca mừng Chúa giáng sinh này liên quan mật thiết sâu xa với đêm Hài nhi Giêsu giáng sinh làm người, với các mục đồng thức đêm canh giữ đàn xúc vật trên cánh đồng Bethlehem.
Kinh thánh trong bài viết về việc sáng tạo đã thuật lại khung cảnh Thiên Chúa tạo dựng vũ trụ trời đất với chủ đề “bóng đêm tối”.
Thiên Chúa, Đấng Tạo Hóa đã tách biệt đẩy bóng tối nguyên thủy bao trùm vạn vật sang một bên bằng Lời của Ngài “Hãy có ánh sáng”. Và ngay tức thì ánh sáng xuất hiện khiến cho bóng tối bị xóa tan và trở thành ban ngày.
Thiên Chúa Giave cũng hay mặc khải cho con người vào ban đêm. Như đã cho Tổ phụ Giacóp trong giấc mơ được nhìn thấy chiếc thang leo lên trời cao.
Rồi Ngài chỉ cho Tổ phụ Abraham những ngôi sao lấp lánh chiếu sáng trên nền trời ban đêm, và hứa ban cho Ông có dòng dõi đông đúc như các vì sao trên trời.
Chúa Giêsu ngày đầu đời sinh ra trên trần gian làm người vào ban đêm nơi chuồng nuôi thú vật trên cánh đồng Bethlehem. Và ngày cuối cùng đời sống trên trần gian Chúa Giêsu bị bắt, bị xét xử vào ban đêm, và sau cùng chết trên thập gía lúc bóng tối đen bao trùm khắp không gian vạn vật.
Từ hai ngàn năm nay, người tín hữu Chúa Kitô mừng sự phục sinh sống lại của Chúa vào ban đêm, gọi là đêm Chúa phục sinh.
Ban đêm không chỉ là ngôn ngữ trung tâm trong Kinh Thánh, nhưng còn là hình ảnh biểu tượng chỉ về sự đe dọa, bóng tối sự dữ tối tăm, bóng tối rợp che khuất đời sống. Mọi người đều có kinh nghiệm đã trải qua đêm đen bóng tối trong đời sống, như trong thời kỳ chiến tranh loạn lạc lo sợ phập phồng, trong lúc đau bệnh, trong những đêm mất ngủ thức trắng suốt cà đêm, trong những khi lo lắng về gia đình về con cháu, về tình trạng kinh tế công ăn việc làm…
Và nhân loại chúng ta từ hai năm nay sống trong bóng tối đêm đen đe dọa do làn sóng lây lan truyền nhiễm của bệnh đại dịch Covid 19. gây ra. Tình trạng đó làm nhớ liên tưởng tới lời Thánh vịnh 23. như người “đi trong vùng thung lũng tối tăm”.
Nơi rất nhiều người, có thể tất cả mọi người, vì thế đều có ước mong khát vọng mong có ánh sáng đến soi chiếu cho đời sống. Và hằng có những câu trả lời cho thắc mắc ước vọng đó như nơi từ các Tôn giáo, văn hóa triết học, Thần học, nhân sinh quan vũ trụ cùng cả những ý thức hệ, cùng nơi những suy luận của các cá nhân riêng nữa. Tất cả đều ca ngợi hình ảnh ánh sáng.
Đêm Hài nhi Giesu giáng sinh làm người, đêm thánh vô cùng mang lại câu trả lời cho thắc mắc ước vọng của con người.
Trước hết những người mục đồng nghèo hèn sống bên lề đời sống xã hội, sống như khuất trong bóng tối của ánh sáng văn minh xã hội, đã nhận được sứ điệp Chúa giáng sinh do Thiên Thần báo tin đầu tiên báo cho biết: ”Ta báo cho anh em một tin mừng lớn lao”. Tin vui mừng đó đã đẩy lùi bóng tối bao phủ đời sống họ sang một bên “Ánh sáng vinh quang của Chúa tràn xuống bao phủ họ” (Lc 2,9).
Hài nhi Giesu sinh ra ở Bethlehem là người mang ánh sáng đến trong trần gian. Thánh Gioan thánh sử đã viết Chúa Giêsu là “ánh sáng trần gian” (Ga 8,12) có sức xua đuổi bóng tối đêm đen tội lỗi bao phủ tâm hồn đời sống con người.
Từ thế kỷ thứ 4. sau Chúa giáng sinh, người tín hữu Chúa Kitô mừng kỷ niệm lễ Chúa giáng sinh vào ngày 25. Tháng Mười Hai. Ngày này theo tập tục tôn giáo của lương dân bên Roma là ngày kính Thần “Sol invictus – Thần Mặt trời chiến thắng”
Với ý nghĩa nền tảng đó, người tín hữu Chúa Kitô tâm niệm nhấn mạnh ”Chúa Giêsu Kitô là ánh sáng trần gian”. Đó cũng là câu trả lời cho thắc mắc khát vọng của mọi người trông mong có ánh sáng cho đời sống.
Chúa Giêsu Kitô đã nhắn nhủ: ”Ai bước theo Thầy, người đó không đi trong bóng tối đêm đen, nhưng có được ánh sáng sự sống.” (Ga 8,12)
Đêm thánh vô cùng mừng Chúa Giêsu sinh ra thể hiện nhiều hơn sự chiếu sáng về thời tiết thể lý bóng tối ban đêm, cùng nhiều hơn ánh sáng giải ngân hà trên nền trời.
Đêm thánh vô cùng Chúa Giêsu làm người chiếu tỏa ánh bình minh của mặt trời cho tâm hồn đời sống con người có được bình an niềm vui.
Mừng lễ Chúa giáng sinh
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long